چهارشنبه 11 ارديبهشت 1404 - 03 ذی القعده 1446

 بسم الله الرحمن الرحیم 

 

الحمد الله رب العالمین و الصلاه علی سیدنا محمد و آله الطیبین و لا سیما بقیه الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین له الفدا و اللعن علی اعدائهم اجمعین.

 

💠سیاست ها

🔰 سیاست های آموزشی پژوهشی:

  1. تاکید بر آموزش فقه جواهری به شکل عمیق و تخصصی
  2. بستر سازی جهت انتخاب گرایش فقه های مضاف و گذراندن پیش نیازهای آن
  3. آموزش مهارت های آموزشی وپژوهشی مورد نیاز مقطع خارج
  4. آموزش روش شناسی اجتهاد و مکتب های فقهی و اصولی
  5. آگاه سازی پیرامون نگاه اجتماعی به فقه به مثابه ابزار اداره انسان از گهواره تا گور
  6. توانمند سازی طلاب جهت حل مسائل فقهی و اصول با رویکرد روش شناسی اجتهاد
  7. تقویت مهارت نگارش مقاله های علمی در حوزه تخصصی فقه و اصول
  8. آشنایی با موضوعات مستحدثه فقه و رویکردهای مختلف در حل این مسائل.
  9. تقویت مبانی اندیشه اسلامی مبتنی بر قرآن کریم و روایات اهل بیت
  10. آموزش فقه روایی

🔰 سیاست های فرهنگی تربیتی:

  1. تقویت معنویت و ارتقای روحیه توسل و تعبد آگاهانه
  2. تقویت و ارتقای روحیه جهادی و انقلابی
  3. افزایش بصیرت اجتماعی و سیاسی با آگاهی بخشی نسبت به تحولات تاریخی و اجتماعی و سیاسی ایران ، منطقه و جهان

 

💠  معرفی مقطع خارج مدرسه عالی امام حسین علیه السلام و شرایط عمومی تحصیل  

برنامه آموزشی دوره عمومی درس خارج شش ساله است که به سه مرحله دو ساله تقسیم می‌شود 
دوره عمومی: مرحله اول
شیوه کار در کلاس های تمهید مرحله اول بدین شکل است که متون اصیل فقه و اصول توسط استاد تعیین می شود و طلاب موظف هستند آن متون را در سه مرحله مطالعه، تدقیق و خلاصه برداری آماده کرده و در کلاس ارائه دهند. در این دوره رویکرد کلاس تطبیق مطلب با متن است (مگر قسمتی از کتاب که به صلاحدید استاد نیاز به تطبیق نباشد) و بعد از اتمام یک بحث، جمع بندی مطلب توسط طلبه با نظارت استاد انجام می شود. 
کلاس های تمهید 4 جلسه و کلاس راهنما یک جلسه در هفته است در کلاس راهنما، بحث درس خارج مرتبط توسط طلاب جمع بندی و توسط استاد رفع اشکال می شود و اولویت با این است که استاد کلاس راهنما با استاد کلاس تمهید متفاوت باشد.

اهداف مرحله اول: 
1.  توانمندی فهم متون مهم و دشوار
2.  بررسی کتبی که استاد در درس خارج مرتبط به آن ناظر است
3.  توانمندی مقایسه متون مختلف 
4.  حصول قدرت فهم نکات اصلی و فرعی در استدلال
5.  قدرت فهم تاثیر مبانی در استنباط
6.  مهارت جمع بندی مطالب و ارائه آن در قالب تقریر و مقاله
7.  توان فهم نکات استظهاری و کشف مناشی استظهار در کلمات فقهاء
8.  توانمند سازی تطبیق کبریات اصولی در استنباط فقهی
9.  مهارت تطبیق کبریات علم رجال در مباحث سندی فقه
10.  مهارت تتبع در کتب فقهی و اصول 
11.  آشنایی با روش های استنباطی در مکتب قم و نجف

الزامات مرحله اول:
الف: در فقه استفاده از کتاب هایی مثل جواهر الکلام، مستمسک محقق حکیم و در اصول استفاده از کتاب هایی مثل بحوث فی علم الاصول، حواشی مرحوم اصفهانی در کفایه جهت تحقق هدف اول.
ب: تعیین چند کتاب مشخص از طریق مشورت با استاد خارج مربوط در راستای تحقق هدف دوم.
ج: بررسی مباحث رجالی( دست کم در حدی که استاد درس خارج مرتبط به آن می پردازد) جهت تحقق هدف نهم.
د: روش شناسی مکاتب مختلف در خلال بررسی متون فقهای عظام از دو مکتب برای تحقق هدف یازدهم.
و: جمع بندی مطالب درس خارج در آخر هر هفته و کمک در ایجاد مهارت آن با سپردن به طلاب  
ه. برگزاری دوره رجال برای طلاب. 
ی: برگزاری دوره آموزشی تتبع مسائل فقهی و اصولی و درخواست تکلیف بر محور آن برای تحقق هدف دهم.

نحوه ارزیابی در مرحله اول:
 برگزاری دو مرحله امتحان 
مرحله اول: پایان دی ماه امتحان کتبی 
مرحله دوم: پایان خرداد امتحان شفاهی
توجه: استاد ممتحن در امتحان کتبی و شفاهی تحقق اهداف را مورد سنجش قرار دهد.

دوره عمومی: مرحله دوم
شیوه کار در فقه و اصول متفاوت است:
اصول: همان شیوه مرحله اول لازم الاجرا است با این تفاوت که در مرحله اول، کار مقایسه کتب توسط استاد انجام می شود اما در مرحله دوم، مقایسه باید توسط طلاب با نظارت استاد انجام شود. 
فقه: رویکرد کلاس متن محور نیست و از متون فاصله گرفته می شود و طلبه باید یک بحث را طبق منابع متعددی که استاد تعیین کرده است (حداقل سه منبع) مطالعه کرده و مطالب هر کدام را جداگانه در کلاس ارائه دهد و بعد از آن تمام مطالب را با یک چیدمان منطقی به صورت مکتوب آماده کند اما نیازی به ارسال آن برای استاد نیست.
کلاس های تمهید 4 ساعته در دو یا سه جلسه و کلاس راهنما یک جلسه در هفته برگزار می شود.
در این مرحله وظایف استاد به شرح ذیل است:
الف: بررسی فهم طلاب از کلام هر کدام از اعلام (پیدا کردن نقاط مبهم و رصد طلاب نسبت به آن- توجه دادن به مبانی اصولی مختلف- توجه دادن به روش های استظهاری اعلام)
ب: نظارت و هدایت طلاب در انجام دقیق مقایسه بین اعلام (توجه به تفاوت استدلال ها- نقد استدلالها- نظارت استدلالها بر یکدیگر)
ج: بررسی نحوه ی جمع بندی بحث بعد از اتمام هر مساله میان اعلام به روش منطقی

اهداف و نحوه ارزیابی مرحله دوم با مرحله اول یکسان است.

الزامات مرحله دوم:
الف: استفاده از کتاب های شاخص در مکاتب قم و نجف 
د: روش شناسی مکاتب مختلف و تطبیق آن در نظریات (حتی الامکان)
و: جمع بندی مطالب درس خارج در آخر هر هفته و کمک در ایجاد مهارت آن با سپردن به طلاب
ی: ایجاد مهارت تتبع در اقوال با بررسی یک مساله در موضوعات و مسائلی که قابلیت آن هست

دوره عمومی: مرحله سوم
شیوه کار در فقه و اصول متفاوت است:
فقه:
 یک یا دو گروه بحثی با یک استاد دو جلسه یک ساعت و نیمه در هفته برگزار می کنند و طلاب موظف هستند مطلب را مطابق نظر خودش بعد از جمع بندی کلام فقهاء، شبیه شرح بر کتاب عروه مکتوب کرده و  حداکثر 48 ساعت قبل از کلاس به استاد تحویل دهند. در این دوره تمام مسائل بررسی نمی شود بلکه مسائل مهم از قبل تعیین می شود و طلاب در سال تحصیلی آن مسائل مهم را در کلاس تمهید بررسی می کنند.
در هر فصل از سال یکی از این مسائل به صورت یک مقاله که مشتمل بر چینش منطقی مباحث و استدلال های آن است به عنوان تکلیف پژوهش تحویل داده می شود.
علاوه بر کلاس تمهید، یک جلسه کلاس راهنما ترجیحا با استادی متفاوت از کلاس تمهید برای جمع بندی و رفع اشکال و حفظ ارتباط طلاب با کلاس درس اصلی برگزار می شود.
اصول:
همان روش مرحله دوم فقه لازم الاجراء است به این نحو که یک بحث از کتب متعدد در کلاس مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت جمع بندی همراه با بیان استناد هر مطلب به شخص انجام و در کلاس توسط طلبه ارائه می شود. کلاس های تمهید 4 جلسه و کلاس راهنما (جمع بندی توسط طلبه و رفع اشکال) یک جلسه در هفته است.

نکات مورد بحث:
نحوه کار در مرحله سوم بخش اصول مباحث پیوسته است و کتب غالبا ناظر به هم نیستند

وظیفه استاد در این بخش
1.   انتخاب مسائل مهم در فقه و اصول (بهتر است در انتخاب مسائل مهم با استاد خارج همفکری شود)
2.   مطالعه مکتوبات طلاب با توجه به رکن بودن کتابت مباحث توسط طلاب، میزان وقتی که استاد در این مرحله می گذارد باید قابل اعتنا باشد تا بتواند مطالب طلاب را مطالعه و بررسی کند.
اهداف مرحله سوم: 
1.  حصول قدرت نوشتار علمی در قالب ساختارهای استاندارد 
2.  توان بررسی یک مساله در قالب مقاله
3.   قدرت حل یک مساله فقهی یا اصولی
الزامات مرحله سوم:
الف: استفاده از کتاب های دست اول روایی و فقهی در فقه
ب: استفاده از کتاب های اصولی دقیق و مشکل در اصول
ج: بررسی سندهای روایات در هر مساله
د: روش شناسی مکاتب مختلف و تطبیق آن در نظریات 
ی: ایجاد مهارت تتبع در اقوال با بررسی آن در هر مساله
نحوه ارزیابی در مرحله سوم:
1.  برگزاری جلسه ارائه مقالات فقهی طلبه و نقد و بررسی آن توسط طلاب
2.  آزمون شفاهی علمی در دو نیم سال

برنامه پژوهشی بخش خارج مدرسه عالی امام حسین علیه السلام

 


فصل پاییز

 

فصل زمستان

ماه مبارک رمضان

 

فصل بهار

 

فصل تابستان

 

سال اول

15 جلسه تقریرفقه
15 جلسه تقریر اصول

15 جلسه تقریر فقه

15 جلسه تقریر اصول

جمع آوری اقوال اصولیون در یک مساله اصولی

 

15 جلسه تقریر فقه

15 جلسه تقریر اصول

جمع آوری اقوال قدماء،‌ متاخرین و معاصرین در یک مساله فقهی در کنار برگزاری کارگاه پایانامه نویسی با خروجی تهیه موضوع و طرح رساله سطح 3

 

سال دوم

15جلسه تقریر فقه

15 جلسه تقریر اصول

15 جلسه تقریر فقه

15 جلسه تقریر اصول

 

15 جلسه تقریر فقه

15 جلسه تقریر اصول

ارائه 50 درصد رساله سطح سه

 

سال سوم

ارائه یک مقاله از درس خارج فقه و اصول

ارائه یک مقاله از درس خارج فقه و اصول

 

ارائه یک مقاله از درس خارج فقه و اصول

ارائه 100 درصد رساله سطح سه

 

سال چهارم*

ارائه یک مقاله از درس خارج فقه و اصول

ارائه یک مقاله از درس خارج فقه و اصول

ارائه موضوع و طرح تفصیلی رساله سطح 4

ارائه یک مقاله از درس خارج فقه و اصول

ارائه 50 درصد از رساله سطح 4

 

سال پنجم

ارائه یک مقاله از درس خارج فقه و اصول

ارائه یک مقاله از درس خارج فقه و اصول

 

ارائه یک مقاله از درس خارج فقه و اصول

ارائه 100 درصد از رساله سطح 4

 

سال ششم

ارائه یک مقاله از درس خارج فقه و اصول

ارائه یک مقاله از درس خارج فقه و اصول

 

ارائه یک مقاله از درس خارج فقه و اصول

 

 

*با توجه به اینکه از سال چهارم مطالب کلاس های تمهید توسط طلاب ارائه می شود حتما باید مطالب جمع آوری شده طلاب در کلاس راهنما هم در تقریر یا مقاله منعکس شود

** در سال اول و دوم طلاب در صورت تمایل می توانند به جای 15 جلسه تقریر، 12 جلسه از درس اصلی را به صورت یک مقاله تهیه کنند.

 

آموزش تکمیلی:

  1. دوره کامل فقه استدلالی
  2. فقه روایی
  3. مباحثه قرآن و حدیث
  4. دوره پیشرفته مباحث رجالی
  5. مبانی اندیشه اسلامی