بسم الله الرحمن الرحیم
بی شک محوری ترین کارکرد روحانیت حفظ و حراست از دین و اقامه آن در جامعه است و دین در نگاه عالمان بزرگ یک منظومه جامع است که هیچ امری از امور انسان در آن فروگذار نشده است. اگر چه اجتهاد مصطلح مهارت استنباط در فروعات احکام است اما بدون شناخت این منظومه جامع دستیابی به نظر دین در حوزه شریعت نیز قرین موفقیت نخواهد بود.
میراث گرانقدر سلف صالح که الگوی تربیت طلبه تراز را در پیش روی حوزه ها قرار می دهد به درستی رشد همه جانبه و جامع طلاب را به عنوان یک ضرورت مطرح می سازد و نقش بی بدیل روحانیت در طول تاریخ نیز مرهون شخصیت های جامع و همه جانبه نگر و عمیق و اجتماعی بوده است.
ناگفته پیداست که تخصص در تمام علوم حوزوی به معنای صاحب نظر شدن در آنها ناممکن است اما برای دانشوران حوزه فقه، که دانش اداره انسان از گهواره تا گور است آشنایی با سطح عمومی این علوم اجتناب ناپذیر است. در کنار این ها بایسته است که جریان های فرهنگی و اجتماعی و نیز تحولات سیاسی و نیز پدیده های رایج عصر حاضر را به خوبی بشناسد تا فرزند زمانه خود باشد.
همانطور که بدون شناخت انسان، شناخت دین ممکن نیست بدون شناخت جامعه که یک بعد مهم از هستی انسان است نگاه صحیحی به دین به دست نخواهد آمد. از سوی دیگر، اقامه دین در متن جامعه نیز بدون شناخت تحولات و پیچیدگی های آن امکان پذیر نمی باشد.
امام راحل عظیم الشان در منشور روحانیت که نقشه راه حوزه هاست در خصوص تربیت جامع طلاب حوزه می فرماید :
"مجتهد باید به مسایل زمان خود احاطه داشته باشد. برای مردم و جوانان و حتی عوام هم قابل قبول نیست که مرجع و مجتهدش بگوید من در مسایل سیاسی اظهارنظر نمی‌کنم. آشنایی به روش برخورد با حیله‌‌ها و تزویر‌‌های فرهنگ حاکم بر جهان، داشتن بصیرت و دید اقتصادی، اطلاع از کیفیت برخورد با اقتصاد حاکم بر جهان، شناخت سیاست‌ها و حتی سیاسیون و فرمول‌‌‌های دیکته شده‌ی آنان و درک موقعیت و نقاط قوت و ضعف دو قطب سرمایه‌داری و کمونیزم که در حقیقت استراتژی حکومت بر جهان را ترسیم می‌کنند، از ویژگی‌‌‌های یک مجتهد جامع است. یک مجتهد باید زیرکی و هوش و فراست هدایت یک جامعه‌ی بزرگ اسلامی و حتی غیراسلامی را داشته باشد و علاوه بر خلوص و تقوا و زهدی که در خور شأن مجتهد است، واقعاً مدیر و مدبّر باشد. حکومت در نظر مجتهد واقعی فلسفه‌ی عملی تمامی فقه در تمامی زوایای زندگی بشریت است؛ حکومت نشان دهنده‌ی جنبه‌‌ی عملی فقه در برخورد با تمامی معضلات اجتماعی و سیاسی و نظامی و فرهنگی است؛ فقه تئوری واقعی و کامل اداره‌ی انسان و اجتماع از گهواره تا گور است."
انسان معاصر با دغدغه ها ، دانش ها، امکانات نو و انتظارات متفاوت و پرسش هایی گوناگون به دنبال یافتن پیام الاهی در زندگی خود است و گمشده ی خود را می جوید. فطرت های پاک در غوغای جهان امروز تنها با نوای وحیانی آرام می گیرند و جان های تشنه ی بشر با چشمه جاری وحی سیراب می شود و روان های خسته با نوازش نسیم روح بخش قرآنی التیام می یابند و تنها در دریای کلام بی کران خداوند است که بشر تطهیر می شود و این بزرگترین رسالت انسانی بر دوش طلاب فاضل و کوشاست که تمام هستی خود را وقف این راه نورانی نمایند.
بی شک ساحت دانش چنان بی کران است که اطلاع یافتن از آن ها نا ممکن است اما در چارچوب موضوعاتی که مرتبط با دانش فقه و اصول بوده و یا دانستن آن برای طلبه جامع ضروری است و زمان یادگیری آن در فرصت دوره آموزش سطح عالی است لیست نسبتا مفصلی تدارک دیده شد.
برخی از این عناوین چنان است که طلبه باید وقت نسبتا موسعی برای آن بگذارد و برخی در قالب نشست ها و برخی هم نیازمند یک کار متمحض است همانطور که برخی از عناوین در قالب مباحثه های روزانه قابل احراز است.
کارگروه آموزش تکمیلی به پشتوانه تلاش های علمی دست اندرکاران پیشین و با استفاده از اساتید متبحر در رشته های متنوع علوم اسلامی با تمرکز بر نکات ذیل موضوعات متنوعی را استقصا کردند که خصوصیت تمام آنها اولویت و اهمیت است.